Ringsteken, een spectaculaire sport!

In de tijd van ridders en jonkvrouwen was het leven rauw. Oorlogen en voedselschaarste lagen altijd op de loer en de elementen waren lastiger te bestrijden zonder centrale verwarming en dubbel glas. Romantische beelden van prachtige jurken en dappere mannen blijven na historisch speurwerk zelden romantisch. En toch blijft het een periode in de Europese geschiedenis die fascinatie oproept. Hoe gingen mensen toen met elkaar om en hoe vermaakte ze zichzelf zonder social media? Het idee om een tijdreis te maken en de middeleeuwers eens uit te leggen wat Netflix is en waarom complete bevolkingsgroepen in de toekomst zich er apathisch aan vergapen doen me hardop grinniken. Als ik daarentegen zou vragen naar hun favoriete vermaak dan zouden waarschijnlijk de riddertoernooien en steekspelen ter sprake komen. De strijdbare adel organiseerde de uitbundige evenementen in heel Europa.

Moderne ridders en jonkvrouwen

Maar tijden veranderen en tradities maakte plaats voor revoluties. De steekspelen verdwenen en het was slechts een kwestie van tijd voor dat de ridders rond tufte in een Volkswagen Golf met een stropdas om hun nek en op de bijrijdersstoel een jonkvrouw in skinny jeans. Vooruitgang wordt dit fenomeen ook wel genoemd. Wat ontzettend bijzonder dat dit stukje vooruitgang nergens in Europa beter bestreden is als op het Zeeuwse eiland Walcheren. Hier zijn ze er namelijk in geslaagd om de traditionele steekspelen om te vormen naar een goed georganiseerde folkloristische sport.

Serieuze sport

Bij de Zeeuwse Ringrijders Vereniging zijn er maar liefst 5 wedstrijdklassen en per klasse strijden er 13 drietallen om de eer. De twee beste per klasse promoveren en de ere-klasse strijdt om het Zeeuws Kampioenschap. Over 36 meter denderen de paarden over een zandstrook van één meter breed om uiteindelijk tot het gaatje te gaan van slechts 10 mm. De zilveren schaal is in 2023 opnieuw naar Rick Eckhardt uit Gapingen gegaan. Dit Zeeuwse dorp is vermoedelijk het FC Barcelona van het ringrijden want als je de lijst van eerdere kampioenen bekijkt dan komen ze opvallend vaak uit Gapingen.

Beeldje van Beatrix

Maar er is ook nog een “Beeldje van Beatrix” waar de ringrijders nogal gek op zijn. Elk jaar wordt deze prestigieuze prijs verreden in Middelburg tijdens de Folkloristische dag. Als je hem drie keer op een rij wint (of vijf in totaal) dan mag het beeldje mee naar huis. Een koninklijke traditie die inmiddels ook heel wat jaren terug gaat. In 1786 was het Willem V die het ringrijden van Domburg bezocht en 2 gouden medailles beschikbaar stelde. Daarna volgde Koning Willem III, Koning Willem I, Koning Willem II maar ook Koningin Wilhelmina en Koningin Juliana hebben prijzen beschikbaar gesteld. Prins Bernard werd in 1954 zelfs beschermheer van de ZRV en het wachten is nu op de volgende generatie Oranjes. Hoe leuk zou het zijn als Amalia, Alexia of Ariane het evenement komt bijwonen? Als de uitnodiging verstuurd wordt adviseer ik overigens een dvd van A knight’s Tale bij te sluiten, succes verzekerd!

Trouwring

Een ring die op 2,20 boven de grond hangt valt makkelijk te missen als je bedenkt dat de doorsnede maar 38 mm is. Tijdens de wedstrijd wordt hij steeds verder verkleind tot het formaat “trouwring”. Wellicht een hoopvolle verwijzing naar de ring die vroeger door een echte jonkvrouw ter beschikking werd gesteld. Grappig feitje is dat de ringrijders in de 19e eeuw dachten dat de duivel en zijn helpers de ring kleiner konden maken. Als de rijder mis stak was dat vast door “helse machten” gebeurd. Om discussie te voorkomen werden de ringen van zilver gemaakt. Zilver, zo geloofde men, kon de duivel niet betoveren.

Roem en schande

Als de winst is binnen gehaald dan wacht niet alleen eeuwige roem maar dan wordt ook de ringrijder door de hele groep strijders in het midden van de baan op handen gedragen en driemaal in de lucht gegooid. En tot slot is er ook nog de pollepel. Wie namelijk in de laatste twee beurten het ringetje raak steekt mag meedingen naar een mooi beschilderde houten lepel. Meestal komt deze prijs samen met een fles jenever. De winnaar giet de jenever in de pollepel en gaat vervolgens alle deelnemers langs voor een slok. Oorspronkelijk was dit overigens een schandeprijs en verwijst het naar het minzame baantje van papkoker thuis op de boerderij.

Burghse dag

Een bijzondere aanrader is De Burghse Dag in augustus. Een prachtig evenement waar je het ringrijden kunt bewonderen. Opvallend is hoeveel jeugd er mee doet. Blijkbaar zetten de ringrijdersfamilies het cultureel erfgoed hoog op de agenda tijdens het opvoeden van hun koters. Vanaf 12 jaar mogen ze meedoen maar mogelijk zijn ze dan hun carrière al gestart als ringloper (een soort ballenjongen/meisje maar dan voor de ringen). En als het dan zo ver is dan gaan ze compleet in klederkracht of wedstrijdtenue zonder zadel in de hoogste versnelling de ringen tegemoet, je moet het maar durven. Echte mannen met ridderlijke kwaliteiten en onverschrokken jonkvrouwen bestaan dus nog steeds en hebben de tand des tijds overleefd in Zeeland 😉. Gedurende het hele zomerseizoen zijn er ringwedstrijden in Zeeland te bewonderen. De actuele agenda vind je op ringrijden.nl Een spektakel dat je gezien moet hebben!

Liefs,

Anna