Droog in Tholen
We beginnen met een beklimming van de dijk tegenover Juna en Piet laat ons zien hoe de haven er vroeger uit moet hebben gezien. Beeldend spreekt hij over de getijdenmolen die ooit de trots van Tholen was. Bijzonder aan Tholen is dat er altijd zowel zoet als zout water getemd moest worden door de vestingwerken. Een knap stukje werk als je bedenkt dat zelfs tijdens de watersnoodramp Tholen droog is gebleven. En hoewel er zelfs vondsten op het eiland zijn gedaan uit de ijzertijd (zo’n 200 jaar voor Christus) is er pas in 1928 een brug voor Tholen gebouwd. De rivier De Eendracht was zo niet langer de baas en het t(h)ol heffen was daarmee ook voorbij.
Vervlogen oestertijden
Eeuwenlang is Tholen een vissersdorp geweest en wat misschien niet iedereen weet, maar Piet natuurlijk wel, is dat tot 1963 Tholen net zoveel oesterkwekerijen had als Yerseke. Door de komst van de deltawerken en de verwoesting van de onderwaterwereld, veroorzaakt door de bijzonder strenge winter van 1963, kwam er een einde aan een (oester)tijdperk.
Merkwaardige polis
Als we richting het centrum lopen wijst Piet ons op een embleem aan de muur op één van de huizen. De letters OBWM zijn duidelijk leesbaar maar doet bij niemand van ons een belletje rinkelen. Hoe hadden we kunnen vermoeden dat we kijken naar een verzekeringspolis? De letters staan namelijk voor Onderlinge Brand Waarborg Maatschappij en zo wisten de brandweermannen vroeger precies welk huis premie betaald had en dus als eerste geblust moest worden. Met gemak rijgt Piet de anekdotes en historische feitjes aan elkaar maar nooit zonder ons tussendoor te wijzen op een bouwkundig feitje. Technische termen en achtergronden duizelen ons al snel en we kunnen alleen maar hopen dat we aan het einde van de wandeltocht geen proefwerk krijgen voorgeschoteld 😉
Een tram in Tholen?
Ons volgende moment van verbazing is als blijkt dat we al heel vaak over het tramspoor van Tholen zijn gelopen. Een tram in Tholen?? Is dat niet iets wat voorbehouden is aan grote steden? Vol ongeloof luisteren we naar het verhaal dat begint op 15 september 1882. Op deze datum werd de tramlijn vanuit Antwerpen tussen Bergen op Zoom en Tholen geopend. Pas na de aanleg van de oude Tholense brug in 1928 stopte de tram in de stad zelf. Voor die tijd was er een veerverbinding. Piet wijst ons op het creatieve straatwerk dat de vroegere tramlijn in het centrum markeert. Een mooi eerbetoon van de gemeente Tholen aan deze vervlogen tijd. En het historische tramhuisje is inmiddels ook gerestaureerd.
Goedgelovig
We vervolgen onze wandeling en komen aan bij de imposante kruisbasiliek. Met de bouw van de Onze Lieve Vrouwe Kerk werd in 1460 gestart. Na ruim 60 jaar bouwen bleef de basiliek alsnog onvoltooid. Tholen ging als laatste stad van Zeeland over naar Prins Willem van Oranje. In 1578 werd De Grote Kerk geplunderd. Katholieken in Tholen moesten voortaan in Lepelstraat naar de kerk. Piet vertelt dat het ze niet makkelijk werd gemaakt. Uit een oud verdrag met de toenmalige veerdienst bleek namelijk dat het deze verboden werd om katholieken op zondag over te varen…
De verdronken stad
Tot slot stoppen we bij het voormalige stadhuis. Het is gebouwd in de zelfde periode als de basiliek en is indrukwekkend op zijn eigen manier. Het gebouw biedt nu ruimte aan een bijzondere collectie kunsthistorische voorwerpen zoals de privilegekist. Hierin werden tot 1929 de stadsrechten van 1366 bewaard. Daarnaast hangen er schilderijen van de kunstschilder Marinus van Reijmerswale. Aan de verdronken stad van Reymerswael is zelfs een tentoonstelling gewijd. Een bezoekje meer dan waard!
Aan het eind van onze wandeling moeten we onze gids Piet Quist gelijk geven: we vonden het meer dan de moeite waard en niemand van ons is weg gelopen. Een stad verkennen onder leiding van een gids met passie voor de stad is wederom een feestje gebleken! We bedanken Piet en rekenen graag ons kaartje af. En nu gauw terug naar restaurant JuNa om alle informatie, onder het genot van een drankje, even op ons in te laten werken😉
Liefs,
Anna